Indian rupee
భారత కరెన్సీ రూపాయి (Indian rupee) విలువ డాలర్ (Dollar) తో పోలిస్తే చారిత్రక కనిష్ఠానికి పతనమవడం దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థలో ఆందోళన కలిగించే అంశం. డాలర్తో పోలిస్తే రూపాయి విలువ ఏకంగా 98 పైసలు నష్టపోయి, రూ.89.66 వద్ద ముగిసింది. రూపాయి విలువ 89 మార్క్ను దాటడం చరిత్రలో ఇదే మొదటిసారి. గడిచిన మూడేళ్లలో ఒకే రోజులో ఇంతటి భారీ నష్టం రూపాయికి వాటిల్లడం ఇదే మొదటిసారి. ఏడాది కాలంలో రూపాయి విలువ ఏకంగా 4.6% క్షీణించి, ఆసియాలోనే బలహీనపడిన కరెన్సీగా నిలిచింది.
రూపాయి విలువ ఎందుకు పెరుగుతుంది లేదా తగ్గుతుంది?
ఒక దేశ కరెన్సీ విలువలో హెచ్చుతగ్గులు రావడానికి అనేక అంతర్జాతీయ , దేశీయ అంశాలు కారణమవుతాయి. వీటిని సరఫరా , డిమాండ్ (Demand and Supply) సూత్రాల ఆధారంగా అర్థం చేసుకోవచ్చు.
డాలర్కు డిమాండ్ (Demand for Dollar).. దిగుమతిదారులు (Importers) విదేశాల నుంచి వస్తువులు కొనుగోలు చేసినప్పుడు, వారు రూపాయితో కాకుండా డాలర్లలో చెల్లించాలి. డాలర్ల కోసం డిమాండ్ ఒక్కసారిగా పెరిగితే, రూపాయి విలువ తగ్గుతుంది (డిమాండ్ ఎక్కువ, సరఫరా తక్కువ).
విదేశీ పెట్టుబడులు (FIIs).. విదేశీ పెట్టుబడిదారులు తమ పెట్టుబడులను భారతదేశం నుంచి వెనక్కి తీసుకున్నప్పుడు, వారు తమ రూపాయలను డాలర్లలోకి మార్చుకుంటారు. దీనివల్ల మార్కెట్లో డాలర్లకు డిమాండ్ పెరిగి, రూపాయి బలహీనపడుతుంది.
ముడి చమురు ధరలు (Crude Oil Prices).. భారతదేశం ఎక్కువగా ముడి చమురును దిగుమతి చేసుకుంటుంది. అంతర్జాతీయంగా చమురు ధరలు పెరిగితే, భారతదేశం ఎక్కువ డాలర్లు చెల్లించాల్సి వస్తుంది. ఫలితంగా, డాలర్ల కోసం డిమాండ్ పెరిగి రూపాయి విలువ తగ్గుతుంది.
అమెరికన్ ఫెడ్ నిర్ణయాలు (US Fed Decisions).. అమెరికన్ ఫెడరల్ రిజర్వ్ వడ్డీ రేట్లను పెంచినప్పుడు, అంతర్జాతీయ పెట్టుబడిదారులు భారత్ వంటి దేశాల నుంచి డబ్బును తీసివేసి, అమెరికాలో పెట్టుబడి పెట్టడానికి మొగ్గు చూపుతారు. దీనివల్ల రూపాయిపై ఒత్తిడి పెరుగుతుంది.
అంతర్జాతీయ అనిశ్చితులు.. యుద్ధాలు, ఆంక్షలు (ఉదాహరణకు, ఇరాన్ నుంచి చమురు కొనుగోలుపై అమెరికా ఆంక్షలు), లేదా ప్రపంచవ్యాప్త ఆర్థిక సంక్షోభాలు వంటివి పెట్టుబడిదారులను సురక్షితమైన డాలర్ వైపు మళ్లిస్తాయి, ఇది రూపాయి పతనానికి దారితీస్తుంది.
రూపాయి పతనం వల్ల ఏం జరుగుతుందంటే.. రూపాయి విలువ భారీగా పతనమైతే, దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థపై అనేక ప్రభావాలు పడతాయి.
దిగుమతులపై భారం (Costly Imports).. భారతదేశం దిగుమతి చేసుకునే ప్రతి వస్తువు (ముఖ్యంగా పెట్రోల్, డీజిల్, గ్యాస్, ఎలక్ట్రానిక్స్, ముడి సరుకులు) ధర పెరుగుతుంది. ఎందుకంటే, అదే వస్తువును కొనడానికి ఇప్పుడు ఎక్కువ రూపాయలు చెల్లించాల్సి వస్తుంది.
ద్రవ్యోల్బణం (Inflation).. దిగుమతి చేసుకున్న వస్తువుల ధరలు పెరిగితే, ఆ భారం వినియోగదారులపై పడుతుంది. దీనివల్ల దేశంలో ద్రవ్యోల్బణం (Inflation) పెరుగుతుంది, ఇది నిత్యావసరాల ధరలు పెరగడానికి కారణమవుతుంది.
విదేశీ ప్రయాణం, విద్య ఖరీదు.. విదేశాల్లో చదువుకోవాలనుకునే విద్యార్థులు, లేదా విదేశాలకు ప్రయాణించాలనుకునే వారికి ఎక్కువ రూపాయలు ఖర్చవుతాయి. ఎందుకంటే, వారికి డాలర్లు లేదా ఇతర కరెన్సీలు ఎక్కువ ధరకు లభిస్తాయి.
ఎగుమతులకు లాభం (Exporters Gain).. రూపాయి పతనం ఎగుమతిదారులకు (Exporters) మాత్రం లాభం చేకూరుస్తుంది. వారు విదేశాల్లో తమ వస్తువులను డాలర్లకు అమ్మి, ఆ డాలర్లను తిరిగి రూపాయల్లోకి మార్చుకున్నప్పుడు, వారికి ఎక్కువ రూపాయలు లభిస్తాయి.
రూపాయి(Indian rupee) పతనం యొక్క ప్రభావం ప్రత్యక్షంగా, పరోక్షంగా ఈ రంగాలపై పడుతుంది:
పెట్రోల్, డీజిల్ ధరలు.. ముడి చమురు దిగుమతి చాలా ఖరీదైనదిగా మారుతుంది. దీనివల్ల చమురు కంపెనీలు ధరలను పెంచక తప్పదు.
షేర్ మార్కెట్.. విదేశీ పెట్టుబడులు తరలిపోవడం వల్ల టెక్నాలజీ, ఇతర రంగాల షేర్లలో అమ్మకాల ఒత్తిడి పెరుగుతుంది.
ప్రభుత్వ రుణం.. అంతర్జాతీయంగా డాలర్లలో తీసుకున్న రుణం (Debt) తిరిగి చెల్లించడానికి ప్రభుత్వంపై భారం పెరుగుతుంది.
సామాన్య ప్రజలు.. ఆహారం, ఇంధనం వంటి నిత్యావసరాల ధరలు పెరగడం వల్ల సామాన్య ప్రజల కొనుగోలు శక్తి (Purchasing Power) తగ్గుతుంది.
భారత రూపాయి(Indian rupee) పతనం అనేది అంతర్జాతీయ మార్కెట్ల ఒత్తిడిని, దేశీయంగా డాలర్లకు పెరిగిన డిమాండ్ను ప్రతిబింబిస్తుంది. ఈ పరిస్థితిని అదుపులోకి తీసుకురావడానికి రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) , ప్రభుత్వం సరైన విధానాలను రూపొందించడం అత్యవసరం. నిపుణుల అంచనా ప్రకారం, రూపాయి విలువ త్వరలోనే 90 మార్క్ను కూడా దాటే అవకాశం ఉండటంతో, రాబోయే రోజుల్లో మార్కెట్ అనిశ్చితి కొనసాగే అవకాశం ఉంది.
