Voter deletion
భారత ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థలో ఇటీవల ఒక కొత్త భయం ప్రవేశించింది. ఒకప్పుడు ఎన్నికల ఫలితాలు తమ రాజకీయ భవిష్యత్తును నిర్ణయిస్తాయనుకున్న పార్టీలు ఇప్పుడు పోలింగ్కు ముందే గెలుపోటములపై సందేహాలు వ్యక్తం చేస్తున్నాయి. ముఖ్యంగా, ప్రతిపక్షాల నుంచి వస్తున్న ‘ఓట్ల గల్లంతు’ (Voter deletion) ఆరోపణలు దేశ రాజకీయాలను కుదిపేస్తున్నాయి. ఇది కేవలం ఒక రాజకీయ విమర్శ మాత్రమేనా, లేక భారత ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థలో నెలకొన్న లోపమా? ఈ ప్రశ్నలు ఇప్పుడు తీవ్ర చర్చకు దారి తీస్తున్నాయి.
ఓట్ల గల్లంతు వివాదంలో రెండు ప్రధాన అంశాలు ఉన్నాయి. మొదటిది, ఓటరు జాబితా నుంచి పేర్లు అకారణంగా తొలగించడం. రెండోది, పోలైన ఓట్లకు, లెక్కించిన ఓట్లకు మధ్య వ్యత్యాసాలు(Voter deletion) రావడం. ఈ రెండవ అంశం ప్రస్తుత వివాదానికి మరింత ఆజ్యం పోస్తోంది. పోలింగ్ స్టేషన్లలో ఇచ్చే ఫారం 17C లెక్కలు, తుది లెక్కింపు లెక్కలతో ఎందుకు సరిపోలడం లేదనే ప్రశ్నలకు ఎన్నికల సంఘం ఇచ్చే సాంకేతిక వివరణలు ప్రజలను పూర్తిగా సంతృప్తి పరచడం లేదు. ఈ విశ్వసనీయత లోపాన్ని ప్రతిపక్షాలు తమకు అనుకూలంగా మార్చుకుంటున్నాయి.
కాంగ్రెస్ నాయకుడు రాహుల్ గాంధీ ఈ ‘ఓట్ల గల్లంతు’ (Voter deletion)అంశాన్ని జాతీయ స్థాయిలో ఒక ప్రచారాస్త్రంగా మార్చారు. అధికార బీజేపీని ఇరకాటంలో పెట్టేందుకు, రాజ్యాంగ సంస్థల పతనమనే తమ వాదనకు బలం చేకూర్చేందుకు దీనిని ఒక ప్రధాన అస్త్రంగా వాడుకుంటున్నారు. అయితే, ఈ వ్యూహం ఉత్తరాదిలో ప్రభావవంతంగా ఉన్నంతగా దక్షిణాదిలో ఉండకపోవచ్చు.
జాతీయ స్థాయిలో ఈ వివాదం బీజేపీ, కాంగ్రెస్ల మధ్య ప్రత్యక్ష పోరుగా కనిపిస్తే, దక్షిణాది రాష్ట్రాల్లో మాత్రం ఈ ఆరోపణలు స్థానిక రాజకీయాల రంగు పులుముకున్నాయి.
కర్ణాటకలో ‘చిలుమే’ కుంభకోణం ఓటర్ల సమాచారాన్ని దొంగిలించిందన్న ఆరోపణలతో నాటి బీజేపీ ప్రభుత్వాన్ని కాంగ్రెస్ ఇరుకున పెట్టింది.తెలంగాణలో 2018 అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో 22 లక్షల ఓట్లు గల్లంతయ్యాయన్న ఆరోపణలు నాటి టీఆర్ఎస్ ప్రభుత్వాన్ని ఉక్కిరిబిక్కిరి చేశాయి.ఆంధ్రప్రదేశ్లో అధికార వైసీపీ, ప్రతిపక్ష టీడీపీ రెండూ ఒకరిపై మరొకరు ఓట్ల తొలగింపు, దొంగ ఓట్ల ఆరోపణలతో రచ్చ చేస్తున్నాయి.
ఈ విశ్లేషణను బట్టి చూస్తే, దక్షిణాదిలో ఓట్ల గల్లంతు ఆరోపణలు ఫెడరల్ స్వభావాన్ని సంతరించుకున్నాయి. ఇక్కడ కేంద్ర ప్రభుత్వాన్ని కాకుండా, ఆయా రాష్ట్రాల్లో అధికారంలో ఉన్న పార్టీలనే లక్ష్యంగా చేసుకుంటున్నారు. ఇది ఒకరకంగా రాహుల్ గాంధీ జాతీయ వ్యూహానికి అవరోధంగా మారుతోంది.
ఈ వివాదాన్ని రాహుల్ గాంధీ(Rahul Gandhi) ఇంత బలంగా ముందుకు తీసుకెళ్లడం వెనుక స్పష్టమైన రాజకీయ ప్రయోజనాలు కనిపిస్తున్నాయి.ఓట్ల గల్లంతు (Voter list deletion Indi)అనేది పార్టీ కార్యకర్తల్లో ఉత్సాహం నింపే ఒక బలమైన అంశం. ఓటర్ల నమోదు వంటి సాధారణ పనులను ‘ప్రజాస్వామ్య పరిరక్షణ’ ఉద్యమంగా మార్చడం వల్ల వారిలో ఒక నూతనోత్సాహం వస్తుంది.
బీజేపీ వ్యతిరేక పార్టీలన్నింటినీ ఏకతాటిపైకి తేవడానికి ఎన్నికల ప్రక్రియపై అనుమానాలు రేకెత్తించడం ఒక సులువైన మార్గం.ఒకవేళ ఎన్నికల్లో ఓటమి ఎదురైతే, అది తమ వైఫల్యం కాదని, ఎన్నికల ప్రక్రియలోనే మోసం జరిగిందని చెప్పేందుకు ఈ ఆరోపణలు ఒక సాకుగా ఉపయోగపడతాయి. ఇది నాయకత్వాన్ని జవాబుదారీతనం నుంచి కాపాడుతుంది.
అయితే, ఈ వ్యూహానికి కొన్ని ప్రమాదాలు కూడా ఉన్నాయి. ఇది ఎన్నికల వ్యవస్థపై ప్రజల్లో అపనమ్మకం పెంచే అవకాశం ఉంది. అమెరికాలో జరిగిన ‘స్టాప్ ది స్టీల్’ ఉద్యమంలా, ఓటమిని అంగీకరించని సంస్కృతి భారత దేశంలోనూ పాతుకుపోయే ప్రమాదం ఉంది. ఒకవేళ అది జరిగితే, అంతిమంగా నష్టపోయేది ఏ రాజకీయ పార్టీ కాదు, ఎన్నికల సంఘం వంటి రాజ్యాంగ వ్యవస్థలపై, ఓటు అనే పవిత్ర హక్కుపై సాధారణ పౌరుడికి ఉన్న విశ్వాసమే. ఇది ప్రజాస్వామ్యానికి అత్యంత ప్రమాదకరమైన పరిణామం.