Sunnundalu
ఆరోగ్యంతో పాటు శక్తికి (Energy) ప్రతీకగా నిలిచే, తెలుగువారి పాతకాలపు స్వీట్లలో ప్రముఖ స్థానం వహించే వంటకం సున్నుండలు(Sunnundalu). దీనిని ముఖ్యంగా రాయలసీమ ప్రాంతంలోనూ, కోస్తాంధ్రలోని కొన్ని జిల్లాలలో తయారు చేస్తారు. ఇది కేవలం తీపి పదార్థం మాత్రమే కాదు, ఆయుర్వేదంలో కూడా చెప్పబడిన పౌష్టిక విలువలతో కూడిన ఔషధంగా పరిగణించబడుతుంది. దీని తయారీలో నీరు అస్సలు ఉపయోగించకపోవడం వల్ల, ఇది ఎక్కువ కాలం నిల్వ ఉంటుంది.
- మినప్పప్పు (Black Gram Dal): సున్నుండలకు ఇది ప్రధాన ఆధారం. మినప్పప్పులో అధికంగా ప్రోటీన్, కాల్షియం మరియు ఐరన్ ఉంటాయి.
- బెల్లం లేదా పంచదార: రుచికి తీపిని ఇవ్వడానికి మరియు ఉండలు కట్టడానికి ఉపయోగిస్తారు.
- స్వచ్ఛమైన నెయ్యి (Ghee): దీనిని దేహానికి అవసరమైన మంచి కొవ్వుల (Healthy Fats)ను అందించడానికి మరియు ఉండకు మంచి రుచిని, మెరుపును ఇవ్వడానికి ఉపయోగిస్తారు.
తయారీ పద్ధతి(Sunnundalu): పోషకాల సంరక్షణ
సున్నుండల(Sunnundalu) తయారీ చాలా సులభం అయినా కూడా, సరైన రుచి , నిర్మాణం (Texture) రావడానికి కొన్ని మెళకువలను పాటించాలి.
వేయించడం (Roasting): మినప్పప్పును కడిగి, ఆరబెట్టిన తర్వాత, నూనె లేదా నెయ్యి లేకుండా పొడి వేయించాలి (Dry Roasting). దీనిని దోరగా, సువాసన వచ్చే వరకు వేయించాలి, కానీ మాడిపోకూడదు. ఈ వేయించే పద్ధతి మినప్పప్పులోని పోషకాలు చెడిపోకుండా వాటిని సంరక్షిస్తుంది.
పొడి చేయడం: వేయించిన పప్పును పూర్తిగా చల్లార్చి, ఆ తర్వాత బెల్లం లేదా పంచదారతో కలిపి, మెత్తని పొడిగా (Fine Powder) గ్రైండ్ చేస్తారు. ఈ పొడి కొద్దిగా వెచ్చగా ఉండగా ఉండలు చుట్టడం ముఖ్యం.
నెయ్యి జోడించడం: పొడిని ఒక పాత్రలోకి తీసుకుని, వేడి చేసిన నెయ్యిని తగినంత మొత్తంలో కలుపుతారు. నెయ్యి వేడిగా ఉండటం వల్ల, పొడిని ఉండలుగా చుట్టడం సులభమవుతుంది. నెయ్యి చల్లారితే ఉండ కట్టడం కష్టం.
సున్నుండలు(Sunnundalu) కేవలం పండుగ స్వీట్ మాత్రమే కాదు, దీనిని ఒక బలవర్ధకమైన ఆహారంగా (Nutritious Food) తరతరాలుగా ఉపయోగిస్తున్నారు.
ఎముకల బలం (Bone Strength): మినప్పప్పులో అధికంగా ఉండే కాల్షియం మరియు మెగ్నీషియం ఎముకల ఆరోగ్యానికి చాలా మంచిది. అందుకే వృద్ధులు, పెరుగుతున్న పిల్లలకు దీనిని తప్పకుండా ఇస్తారు.
శాఖాహారులకు (Vegetarians) ఇది ఒక మంచి ప్రోటీన్ మూలం. ఇది కండరాల నిర్మాణానికి (Muscle Building) సహాయపడుతుంది.
బిడ్డకు జన్మనిచ్చిన స్త్రీలకు ఈ సున్నుండలను ప్రత్యేకంగా చేసి పెడతారు. ప్రసవం తర్వాత కోల్పోయిన శక్తిని తిరిగి పొందడానికి మరియు పాల ఉత్పత్తిని పెంచడానికి (Lactation) ఇది చాలా సహాయపడుతుంది.
ఇది నెమ్మదిగా శక్తిని విడుదల చేస్తుంది (Slow Energy Release), కాబట్టి కొద్దిగా తిన్నా ఎక్కువ సమయం ఆకలి వేయదు. అందుకే పల్లెటూళ్లలో రైతులు, శ్రమ చేసేవారు దీనిని అల్పాహారంగా తీసుకునేవారు.
మినప్పప్పులో ఫైబర్ కూడా ఉంటుంది, ఇది జీర్ణక్రియకు సహాయపడుతుంది.
రాయలసీమ ప్రాంతంలో, ముఖ్యంగా చిలగడదుంపలు (Sweet Potatoes) , పొద్దుతిరుగుడు (Sunflower) వంటివి అధికంగా పండించే చోట, పప్పులు కూడా విరివిగా లభిస్తాయి. అక్కడ మినప్పప్పుతో చేసిన ఈ ఉండలకు ఎక్కువ ప్రాధాన్యత ఉంది.
ఆడపిల్లలకు సీమంతం చేసేటప్పుడు, వారికి వివిధ రకాల పిండివంటలు మరియు సున్నుండలను తప్పనిసరిగా ఇస్తారు. ఇది తల్లికి, బిడ్డకు బలాన్ని ఇవ్వాలనే ఉద్దేశ్యంతో చేస్తారు.
దీనిలో నీరు లేకపోవడం వల్ల, సున్నుండలు ఎక్కువ రోజులు నిల్వ ఉంటాయి. దీనిని డబ్బాల్లో పెట్టి, అవసరమైనప్పుడు తీసుకునేవారు.
సున్నుండలను మినప్పప్పు పొడి, బెల్లం, నెయ్యితో చేసినా కూడా, కొన్ని ప్రాంతాలలో గోధుమపిండి లేదా రాగి పిండిని కూడా కొద్దిగా జోడించి తయారు చేస్తారు. కానీ సాంప్రదాయ సున్నుండలలో మినప్పప్పు, బెల్లం, నెయ్యి మాత్రమే ఉంటాయి.
సున్నుండలు అనేది రుచికి, ఆరోగ్యానికి మధ్య సమతుల్యతను సాధించిన ఒక అద్భుతమైన సాంప్రదాయ స్వీట్. ఇది తెలుగువారి వంట సంస్కృతిలో నిలిచిపోయే ఒక చిరస్మరణీయమైన వంటకం.
Kakinada Kaja:కాకినాడ కాజాకు ఆ స్పెషల్ టేస్ట్ ఎలా వచ్చింది?
-
-
-
-
