Puranas:18 పురాణాల్లో దాగి ఉన్న ఆధ్యాత్మిక, చారిత్రక సత్యాలు!
Puranas: భూతం, భవిష్యత్, వర్తమానం తెలిసిన వేదవ్యాసుడు ఈ పవిత్ర గ్రంథాలను 18 భాగాలుగా విభజించి మానవజాతికి అందించారు.

Puranas
భారతీయ ధార్మిక గ్రంథాలలో పురాణాలు అత్యంత ప్రధానమైనవి. ‘పురాణం(Puranas)’ అంటే పూర్వకాలంలో జరిగిన చరిత్ర, సృష్టి రహస్యాలు, భవిష్యత్తు దిశను తెలియజేసే శాస్త్రం. భూతం, భవిష్యత్, వర్తమానం తెలిసిన వేదవ్యాసుడు ఈ పవిత్ర గ్రంథాలను 18 భాగాలుగా విభజించి మానవజాతికి అందించారు. ఈ పురాణాలు మన ధర్మం, చరిత్ర, ఆచారం, ఆధ్యాత్మికతకు నిలువెత్తు ప్రతిబింబాలు.
ఈ 18 పురాణా(Puranas)ల సంక్షిప్త వివరణ (బోధించినవారు, ప్రధానాంశాలు, శ్లోకాల సంఖ్య) కింద ఇవ్వబడింది:
మత్స్య పురాణము (14,000 శ్లోకాలు): శ్రీమహావిష్ణువు మత్స్యావతారం ధరించి మనువుకు ఈ పురాణాన్ని బోధించారు. కార్తికేయ, యయాతి, సావిత్రి చరిత్రలు, అలాగే వారణాసి, ప్రయాగ వంటి పుణ్యక్షేత్రాల మహిమలు ఇందులో ప్రధానంగా ఉన్నాయి.
మార్కండేయ పురాణము(Puranas) (9,000 శ్లోకాలు): మార్కండేయ మహర్షి చేత బోధించబడిన ఈ పురాణం దేవీమాహాత్మ్యం (దుర్గా సప్తశతి) మరియు చండీ హోమాల ప్రాముఖ్యత, శివ–విష్ణువుల మహిమలు వివరిస్తుంది.
భాగవత పురాణము (18,000 శ్లోకాలు): వేదవ్యాసుడు తన కుమారుడైన శుకమహర్షికి, ఆయన ద్వారా పరీక్షిత్తుకు బోధించిన పవిత్ర గ్రంథం. దశావతారాలు, ముఖ్యంగా శ్రీకృష్ణుని బాల్యలీలలు మరియు భక్తి తత్త్వం ఇందులో ప్రధానాంశాలు.

భవిష్య పురాణము (14,500 శ్లోకాలు): సూర్యభగవాన్ మనువుకు బోధించిన ఈ పురాణం సూర్యోపాసన, అగ్నిదేవతారాధన, వర్ణాశ్రమ ధర్మాలను వివరిస్తుంది. భవిష్యత్తులో జరగబోయే సంఘటనలను ముందుగానే తెలియజేయడం దీని ప్రత్యేకత.
బ్రహ్మ పురాణము (10,000 శ్లోకాలు): బ్రహ్మదేవుడు దక్షప్రజాపతికి చెప్పిన ఈ పురాణంలో కృష్ణ, మార్కండేయుల చరిత్రలు, ధర్మాధర్మ వివరణలు, స్వర్గ–నరక వర్ణనలు ఉన్నాయి.
బ్రహ్మాండ పురాణము (12,000 శ్లోకాలు): బ్రహ్మచే మరీచికి బోధించబడిన ఈ గ్రంథంలో రాధా–కృష్ణ చరిత్ర, అత్యంత పవిత్రమైన లలితా సహస్రనామం, ఖగోళ మరియు గాంధర్వ శాస్త్రాలు ఉన్నాయి.
బ్రహ్మవైవర్త పురాణము (18,000 శ్లోకాలు): సావర్ణమనువు నారదునకు బోధించినది. గణేశ, స్కంద, రుద్ర, శ్రీకృష్ణ, రాధ, లక్ష్మి, సరస్వతి వంటి ముఖ్య దేవతల మహిమలు ఇందులో ఉన్నాయి.
వరాహ పురాణము (24,000 శ్లోకాలు): వరాహావతారంలో విష్ణువు భూదేవికి చెప్పిన ఈ పురాణంలో శ్రీనివాస చరిత్ర, వెంకటాచల వైభవం, వివిధ వ్రతకల్పాలు, పుణ్యక్షేత్ర వర్ణనలు ఉన్నాయి.
వామన పురాణము(Puranas) (10,000 శ్లోకాలు): పులస్త్యప్రజాపతి నారదునికి చెప్పినది. శివలింగ ఉపాసన, శివ–పార్వతి కల్యాణం, గణేశ–కార్తికేయ చరిత్రలు ఇందులో ముఖ్యమైనవి.
వాయు పురాణము (24,000 శ్లోకాలు): వాయుదేవుడు చెప్పిన ఈ పురాణంలో శివ వైభవం, కాలమానం, భూగోళ–ఖగోళ వివరణలు వివరంగా ఉన్నాయి.
విష్ణు పురాణము (23,000 శ్లోకాలు): పరాశరమహర్షి మైత్రేయునికి బోధించిన ఈ గ్రంథం విష్ణు మహిమ, ప్రహ్లాద, ధృవ, భరత చరిత్రలు వంటి భక్తి తత్వాన్ని బోధిస్తుంది.
అగ్ని పురాణము (15,400 శ్లోకాలు): అగ్నిదేవుడు వసిష్ఠునికి చెప్పిన ఈ పురాణంలో శివ–దుర్గా ఉపాసనతో పాటు, వ్యాకరణం, వైద్యం, రాజకీయాలు, జ్యోతిష శాస్త్రాలు వంటి లౌకిక విషయాలు కూడా వివరించబడ్డాయి.
నారద పురాణము (25,000 శ్లోకాలు): నారదుడు సనకాది మునులకు చెప్పినది. వేదపాదస్తవం, వివిధ వ్రతములు, బదరి–ప్రయాగ–వారణాసి క్షేత్రాల మహిమలు ఇందులో ఉన్నాయి.

స్కంద పురాణము (81,000 శ్లోకాలు): అష్టాదశ పురాణాలలో అతిపెద్దది. కుమారస్వామి స్వయంగా బోధించినది. శివచరిత్ర, ప్రదోష స్తోత్రాలు, సత్యనారాయణ వ్రతం, కాశీ–కేదార–వేంకటాచల వంటి అనేక క్షేత్ర ఖండాలు ఇందులో వివరంగా ఉన్నాయి.
లింగ పురాణము (11,000 శ్లోకాలు): శివలింగ మహిమ, లింగరూప ఆరాధన, వ్రతాలు, దేవాలయ విధానాలు ఇందులో వివరించబడ్డాయి.
గరుడ పురాణము (19,000 శ్లోకాలు): విష్ణువు గరుత్మంతునికి చెప్పినది. జనన–మరణ రహస్యాలు, స్వర్గ–నరక వర్ణనలు, దశమహాదానాల గురించి ఇందులో వివరించబడింది.
కూర్మ పురాణము (17,000 శ్లోకాలు): కూర్మావతారంలో విష్ణువు బోధించినది. వరాహ, నారసింహ అవతారాల వివరాలు, లింగారాధన, పుణ్యక్షేత్రాల వివరణలు ఇందులో ఉన్నాయి.
పద్మ పురాణము (85,000 శ్లోకాలు): ఇది అష్టాదశ పురాణాలలో రెండవ అతిపెద్దది. పద్మకల్పంలో జరిగిన విశేషాలు, గంగామహాత్మ్యం, గాయత్రీ చరిత్ర, గీతార్థసారం, దైవపూజ విధానాలు ఇందులో ఉన్నాయి. ఈ పురాణం వింటే జన్మజన్మల పాపాలు తొలగుతాయని శాస్త్ర వచనం.
పురాణాలు మనకు కేవలం చరిత్రను మాత్రమే కాదు — ధర్మాన్ని, సరైన జీవన విధానాన్ని, భక్తి సత్యాన్ని నేర్పి, జీవిత పరమార్థాన్ని తెలియజేస్తాయి.