Yogini Devi
ఒడిశాలోని మారుమూల ప్రాంతంలో, పచ్చని అడవుల మధ్య దాగి ఉన్న ఒక అపురూపమైన ఆలయం యోగినీ దేవి(Yogini Devi) శక్తిపీఠం. ఈ ఆలయం కేవలం ఒక దేవాలయం మాత్రమే కాదు, తాంత్రిక సంప్రదాయాలకు, పురాతన శిల్పకళా వైభవానికి నిలువుటద్దం. ఇది హిందూ పురాణాలలో పేర్కొన్న 64 యోగినీ ఆలయాలలో ఒకటిగా ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ ఆలయం ఖడగ, ఒడిశాలో ఉంది.
యోగినీ(Yogini Devi) సంప్రదాయానికి చెందిన ఈ ఆలయం యొక్క మూలాలు చాలా ప్రాచీనమైనవి. శివుడి మొదటి భార్య సతీదేవి శరీరాన్ని శివుడు మోసుకొని వెళుతున్నప్పుడు, సతీదేవి శరీరంలోని ఒక భాగం ఈ ప్రదేశంలో పడిందని నమ్ముతారు. అందుకే ఇది శక్తి పీఠాలలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. ఈ ఆలయం ప్రత్యేకంగా తాంత్రిక శక్తులు, యోగినీల పూజలకు ప్రసిద్ధి. యోగినీలు దివ్యమైన, ఆధ్యాత్మిక శక్తులు గల స్త్రీ దేవతలు. ఈ ఆలయంలో వారిని శక్తి రూపంలో పూజిస్తారు.
ఈ ఆలయంలో యోగినీల(Yogini Devi)ను అసాధారణంగా నగ్నంగా, భయంకరమైన రూపాలలో చూపిస్తారు. సాధారణ ఆలయాలలో కనిపించే ప్రశాంతమైన దేవతల విగ్రహాలకు ఇది పూర్తి భిన్నంగా ఉంటుంది. ఈ విగ్రహాలు, ఈ ఆలయం యొక్క తాంత్రిక ప్రాముఖ్యతను తెలియజేస్తాయి. యోగినీల శక్తి, ప్రకృతి యొక్క శక్తులను పూజించడమే ఇక్కడి ముఖ్య ఉద్దేశ్యం.
ఖడగ యోగినీ ఆలయం నిర్మాణ శైలి మిగిలిన ఆలయాలకు భిన్నంగా ఉంటుంది. ఈ ఆలయం ఒక వృత్తాకారంలో నిర్మించబడింది, దీనికి పైకప్పు ఉండదు. ఈ ప్రత్యేకమైన నిర్మాణ శైలి తాంత్రిక సాధనకు సంబంధించినది. భారతదేశంలోని చాలా యోగినీ ఆలయాలు ఇదే పద్ధతిలో నిర్మించబడ్డాయి. ఆలయ గోడలపై వివిధ భంగిమల్లో ఉన్న యోగినీల శిల్పాలు చెక్కబడి ఉంటాయి. ఒక్కో యోగినీ ఒక్కో శక్తికి, తంత్రానికి ప్రతీక. ఈ శిల్పాలలో ఉన్న కళాత్మకత, ప్రతిమల ఆకృతి పురాతన భారతదేశ శిల్పకళా నైపుణ్యాన్ని చాటి చెబుతాయి.
ఆలయం మధ్యలో ఒక ప్రధాన విగ్రహం ఉంటుంది, అయితే యోగినీ ఆలయాలలో సాధారణంగా ప్రధాన దేవత ఉండరు. బదులుగా, యోగినీలు ఒక శక్తి వలయంగా పరిగణించబడతారు. ఈ వలయంలో చేసే పూజలు, మంత్ర పఠనాలు భక్తులకు ఆధ్యాత్మిక శక్తిని, మానసిక ప్రశాంతతను ఇస్తాయి. ఇక్కడ జరిగే పూజలు వేద సంప్రదాయాలకు కాకుండా, తాంత్రిక ఆచారాలకు అనుగుణంగా ఉంటాయి.
ఈ ఆలయం పట్టణ ప్రాంతానికి దూరంగా, ఒక గ్రామీణ అటవీ ప్రాంతంలో ఉంది. దీనివల్ల ఇక్కడ ప్రశాంతమైన, నిర్మలమైన వాతావరణం నెలకొని ఉంటుంది. ప్రకృతి సౌందర్యం, పక్షుల కిలకిలారావాలు ఈ ఆలయం యొక్క ఆధ్యాత్మికతను మరింత పెంచుతాయి. నగరాల శబ్ధాలకు దూరంగా, ప్రకృతి ఒడిలో ఆధ్యాత్మిక అనుభూతిని పొందాలనుకునే భక్తులకు ఇది ఒక అద్భుతమైన ప్రదేశం.
యోగినీ(Yogini Devi) ఆలయంలో ముఖ్యంగా నవరాత్రి ఉత్సవాలు చాలా ఘనంగా నిర్వహిస్తారు. ఈ సమయంలో దేశం నలుమూలల నుండి తాంత్రిక సాధకులు, భక్తులు ఇక్కడికి వచ్చి ప్రత్యేక పూజలు చేస్తారు. ఈ ఉత్సవాలలో చేసే మంత్ర పఠనం, దర్పణాలు, ఇతర తాంత్రిక ఆచారాలు ఈ ఆలయం యొక్క ఆధ్యాత్మిక శక్తులను వెలుపలి ప్రపంచానికి తెలియజేస్తాయి. ఈ సమయంలో ఆలయం పూర్తిగా భక్తులతో నిండిపోతుంది.
ఈ ఆలయం కేవలం ఒక పురాతన కట్టడం మాత్రమే కాదు, అది ఒక ఆధ్యాత్మిక కేంద్రం, చరిత్ర, నమ్మకాల సమ్మేళనం. ఇక్కడ తాంత్రిక సంప్రదాయాలు, పురాతన పూజా విధానాలు నేటికీ సజీవంగా ఉన్నాయి. ఇది ఒక భిన్నమైన, అరుదైన ఆలయం, తప్పక చూడదగినది.
