Hormonal imbalance
మన శరీరంలోని ఎండోక్రైన్ సిస్టమ్ (Endocrine System) హార్మోన్లను ఉత్పత్తి చేస్తుంది. ఈ హార్మోన్లు మన పెరుగుదల, జీవక్రియ, మూడ్, నిద్ర, పునరుత్పత్తి వంటి అనేక శారీరక పనులను నియంత్రిస్తాయి. ఇవి ఒక సంక్లిష్టమైన ఆర్కెస్ట్రా లాంటివి. కానీ, మన ఆధునిక జీవనశైలి, ఒత్తిడి, ఆహారపు అలవాట్ల వల్ల ఈ ఆర్కెస్ట్రాలో సమతుల్యత దెబ్బతింటుంది. ఈ హార్మోనల్ ఇంబ్యాలెన్స్ (Hormonal Imbalance) చాలా ఆరోగ్య సమస్యలకు మూల కారణం.
హార్మోన్ల అసమతుల్యత లక్షణాలు స్త్రీలు, పురుషుల్లో వేర్వేరుగా ఉంటాయి.స్త్రీలలో పీరియడ్స్ సరిగ్గా రాకపోవడం (PCOS వంటి సమస్యలు), అధిక బరువు పెరగడం, అకాల జుట్టు రాలడం, మూడ్ స్వింగ్స్, మొటిమలు, నిద్రలేమి వంటివి ఉంటాయి. పురుషులలో టెస్టోస్టెరాన్ స్థాయిలు తగ్గడం, కండరాల బలహీనత, అలసట, లైంగిక కోరికలు తగ్గడం వంటివి ఉంటాయి.
హార్మోనల్ ఇంబ్యాలెన్స్ నివారించడానికి ఏం చేయాలంటే..
సమతుల్య ఆహారం.. ఆరోగ్యకరమైన కొవ్వులు, ప్రోటీన్లు, ఫైబర్‌తో కూడిన ఆహారం హార్మోన్ల ఉత్పత్తికి అవసరం. ప్రాసెస్డ్ ఫుడ్స్, చక్కెర, అనారోగ్యకరమైన కొవ్వులు తగ్గించాలి.
తగినంత నిద్ర.. నిద్ర లేకపోతే కార్టిసోల్ (ఒత్తిడి హార్మోన్) స్థాయిలు పెరుగుతాయి. రోజుకు కనీసం 7-8 గంటలు నిద్ర పోవడం హార్మోన్ల సమతుల్యతకు చాలా ముఖ్యం.
క్రమం తప్పని వ్యాయామం.. వ్యాయామం చేయడం వల్ల శరీరంలో ఎండోర్ఫిన్స్ వంటి హార్మోన్లు విడుదలయ్యి, ఒత్తిడి తగ్గుతుంది. ఇది హార్మోన్లను బ్యాలెన్స్ చేయడంలో సహాయపడుతుంది.
ఒత్తిడి నివారణ… ఒత్తిడి హార్మోన్ల ఉత్పత్తిని పెంచుతుంది. యోగా, ధ్యానం, శ్వాస వ్యాయామాలు వంటివి ఒత్తిడిని తగ్గిస్తాయి.
హార్మోనల్ ఇంబ్యాలెన్స్ లక్షణాలను నిర్లక్ష్యం చేయకుండా వైద్యుడిని సంప్రదించి, సరైన జీవనశైలిని పాటించడం వల్ల వాటిని సమర్థవంతంగా అదుపులో ఉంచుకోవచ్చు.
